چرخیدن کودکان اوتیسم به دور خود و رفتارهای کلیشه ای آنها

تهیه کننده :محبوبه صفری
یکی از فعالیت های مورد علاقه کودکان اوتیسم چرخیدن است که روی زمین می نشیند و دور خود می چرخند که این رفتار خود انگیزشی باعث می‌شود احساس قدرت کنند و کنترل محیط را به دست بگیرند. کودکان غیراوتیسم نیز ممکن است از این بازی لذت ببرند اما وقتی که چرخیدن کودک به دور خود خصوصاً در دو سالگی تبدیل به عادت یا رفتار کلیشه بشود باید نگران باشیم ! علاقه کودک به وسایل چرخشی یکی از نشانه های مهم برای گوش به زنگی والدین است که باید توسط متخصص کودک مورد ارزیابی قرار بگیرد.
کودکانی را می‌بینیم که پس از پیچاندن تاب حیاط روی آن می‌نشینند و باز شدن زنجیر ها نگاه می کنند و این برای آن ها لذت بخش است ، درست است که این کار ممکن است برای کودکان غیر اوتیسم لذت بخش باشد اما تفاوت این است که این چرخش برای کودکان اتیسم به منزله‌ی عادت وسواس گونه است و آن مکانیسمی که در گوش میانی و تعادل بدن را و داده های تصویری و دهلیزی را کنترل می‌کنند به خاطر وجود یک رشته اتصال عصبی بعد از مدت زمانی چرخیدن ، چشم شروع به پرش میکند ،معده دچار آشوب میشود و کودک چرخیدن را قطع میکند.
کودکان اوتیسم به طور کلی حرکت غیر عادی کره چشم تقویم یافته دارند و به نظر می رسد که بدن آنها نیاز به چرخش دارد و از آن به عنوان عاملی برای اصلاح سیستم عصبی تکامل نیافته خودشان استفاده می کنند .اینها از چرخیدن سکه یا در پوش وسایل بسیار لذت می برند و مجذوب آن هستند که کلا ارتباطشان با دنیای بیرون قطع میشود اطرافیان را نمیبینند و هیچ صدایی مانع از ادامه فعالیت آنها نمی شود انگار که ناشنوا هستند و هیچ صدایی نمی تواند آنها را از دنیای درونشان بیرون بکشد.
یکی از مشکلاتی که این موضوع برای کودکان اوتیسم به وجود می آورد فرضا این است که در سفر از صدای قایق موتوری یا صدای بوق ماشین ها آزرده می شوند و برایشان صداها غیر قابل تحمل است و برای آرام کردن خود ،شروع به چرخیدن دور خود می کنند ولی متخصصین معتقدند که چرخش کودک به دور خود ایجاد تحریک حسی خوشایند برای کودکان اوتیسم است که گاهی اوقات زمان هایی که محرک آزاردهنده حسی مثل صداهای آزاردهنده که در محیط هست باعث ایجاد به هم ریختگی می‌شود و آن‌ها را آزرده می‌کند و در این هنگام کودک شروع به چرخیدن به دور خود می کند تا خود را آرام کند و به علت کمبود های حسی کودکان ، مثل اختلال حس بینایی کودک شروع به چرخاندن اشیا می کند و به چرخش اشیا خیره میشود.

رفتار های تکراری در افراد مبتلا به اتیسم دو دسته اند رفتار های تکراری سطح پایین که شامل فعالیت های حرکتی می شود مانند تکان دادن دست ها یا دستکاری اشیاء و رفتار های تکراری سطح بالا که بیشتر ماهیت شناختی دارند و شامل رفتار های آیینی، اصرار بر یکنواختی و…می گردد. رفتار های تکراری حرکتی را میتوان بیشتر مد نظر قرار داد و به انها توجه نمود زیرا این نوع رفتار ها است که دیده می شود و غیر قابل انکار و توضیح اند تا رفتار های تکراری کلامی مانند تکرار یک داستان در مورد کدو قلقله زن. این رفتار های تکراری در افراد مبتلا به اتیسم به عنوان stim نیز شناخته می گردد و این محرک سازی در کودک اتیستیک راهی است برای ارمیدگی و کاهش اضطراب به خصوص زمانی که حواس کودک درگیر با عواملی فیزیکی چون نور صدا و بوها است.الگوهای گفتاری تکراری هم یکی دیگر از ویژگی های کودک مبتلا به اتیسم است. دراین الگو ممکن است واژه ها تکرار شوند که به آن اکولالیا گفته می شود و یا ممکن است کلمه ها و یا گفتار هایی که قبلا شنیده شده اند پس از یک تاخیر چند دقیقه ای یا چند ساعتی یا حتی چند هفته ای دوباره تکرار شوند که به ان delayed echolalia گفته می شود. اشکال دیگر رفتار تکراری در اتیسم وسواس و تمرکز بر روی یک قسمتی از یک شی مانند چرخاندن چرخهای یک ماشین به طور تکراری یا به خط کردن اشیاء است.
Steward که تحقیقات بسیاری در زمینه رفتار های تکرای افراد مبتلا به اتیسم داشته است و مقالات متعددی نیز در این زمینه تا کنون ارائه داده است، به درستی بیان می کند که به جای مداخلات غیر ضروری در مورد جلوگیری کردن از رفتار های تکراری افراد اتیستیک زمینه های اضطرابی انها را کاهش دهید. هرگونه تلاش برای کاهش این رفتار ها را با رفتار های جایگزین برای برقراری ارتباط درست احساسی جابجا کنید.برای کودکان مبتلا به سیستم عصبی غیر قابل تحریک رفتار های تکراری ممکن است موجب تحریک سیستم عصبی و آزاد شدن بتا اندروفین ها گردد.این امر موجب می گردد که فرد کنترل بهتری بر محیط اطراف خود داشته باشد و این برای او تسکین دهنده است.

خلاصه ای از انواع رفتارهای تکراری و کلیشه ای:
در صورت-حرکتهای زبان، لبها و شکلک ها، باز کردن دهان، کشیدن دهان، لیسیدن، مکیدن، صدای های دهانی و مکیدن اشیاء.
درسر و گردن-کج کردن سر، تکان دادن و چرخاندن سر، کوبیدن سر، کشیدن گردن، دندان قروچه، کشیدن مو، جنباندن زبان
در بالاتنه-تکان خوردن و یا چرخاندن بالاتنه
درشانه ها- خمیده کردن پشت.بالا انداختن شانه ها و یا تکان دادن هر شانه به صورت ریتمیک.
در بازو ها و رانها-حرکت بال زدن بازو ها ,حرکتهای تکراری دوطرفه شامل بازوها، دستها در کنار قفسه سینه، کوبیدن پاها، نوک پنجه یا روی پاشنه راه رفتن
در دستها و انگشتان-حرکتهای پروانه ای دست و بال بال زدن. حرکتهای شبیه شعبده بازی با انگشتهای دست، ضربه زدن تکان دادن، حرکتهای موجی، کوبیدن دو کف دست به هم، نزدیک کردن و دور کردن دستها از هم، چرخاندن دستها به حالت رقص، مکیدن انگشت شست، اشاره، پرتاب کردن دستها به جلو در مقابل صورت، کشیدن پوست بدن، نیشگون گرفتن به پوست پشت دست.
در دستهاو انگشتان با اشیاء-تکان دادن کوبیدن،پرت کردن و غلطاندن اشیاء.ضربه زدن با مداد یا خودکار به اشیاء دیگر، لمس کردن، مالیدن اشیاء بادست. مرتب کردن اسباب بازی ها طبق الگویی مشخص، دستکاری کردن اشیاء
در راه رفتن-قدم زدن، جهیدن، دویدن، پریدن، چرخیدن
در خود هدایتی- پوشاندن و گرفتن گوشها،به دهان بردن اشیاء بو کردن ها، مالیدن چشمها، رفتارهای خود تحریکی، رفتار های خود اسیبی.
در دیداری-رفتارهای غیر عادی دیداری مانند حرکت دادن انگشتان در کنار صورت و گوشه چشمها، بسته نگه داشتن چشمها، چپ یا لوچ کردن چشمها.
در صوتی و گفتاری-صدا سازی، زمزمه کردن، تلق تلق کردن با زبان، تکرار کردن کلمات و جملات و گفته ها یا پرسشها.

متخصصان اتیسمبرای کاهش این رفتار های تکراری تکنیک های رفتار درمانی و aba را توصیه می کنند.برخی پژوهشها عنوان می کنند که رفتار های تکراری کودکان اتیستیک بعد از دویدن ویا پیاده روی سریع کاهش می یابد.برخی پژوهش ها عنوان می کنند که یک فعالیت حرکتی منظم و با برنامه می تواند تا حدودی باعث کاهش رفتار های تکراری در فرد مبتلا به اتیسم گردد.مثلا کار بر روی ترامپولین یا فعالیت های حرکتی دارای برنامه در فعالیتهای کار درمانی.
یکی دیگر از راهکارهای متخصصان اتیسم بالا بردن تحمل کودک در برابر تغییرات است برای مثال یک کودک اتیستیک ممکن است در برابر به هم ریختگی ترتیب اسباب بازی های خود دچار به هم ریختگی، اضطراب و رفتار های تکراری شود. در این حالت دریافت پاداش در برابر تحمل بیشتر بر تغییر می تواند کمک کننده باشد. این کار کودک را برای تحمل تغییرات بیشتر و بزرگتر اماده می کند.
اما در درمان رفتار های تکراری به این نکات بایستی توجه نمود:
اگر گمان می کنید که رفتار های تکراری یک روش آرام سازی است که برای جلوگیری از ورودی بیش از حد حسی انجام می گردد می توانید از راهبرد های حسی و یا یکپارچگی حسی استفاده کنید. این تکنیک به احتمال زیاد موجب ارامش حسی فرد وکنترل بیشتر بر حواس می گردد.اگر فرد اتیستیک برای تاکید بر علایق خود به این کار دست می زند می توانید از تکنیک های درمانی فلور تایم و سان رایس برای ارتباط با شخص مبتلا به اتیسم استفاده کنید و به او با این تکنیک ها کمک کنید تا از راههای ارتباطی پایدار و معنی دار استفاده کند. برای مثال می توانید در تکنیک فلور تایم به خط کردن ماشین های اسباب بازی و به هم ریختگی آنها و رفتار های کلیشه ای و به هم ریختگی پس از ان را کنترل کنید.اگر گمان دارید که رفتار های تکراری در اثر عوامل عصبی یا در اثر اضطراب پدید می آید می توانید از مداخلات دارویی بهره ببرید.

رفتار_آسیب زا _والدین # تاثیر_رنگها_روی اشتها # اموزش_حل مسئله # رفتار_کلیشه_ای_اوتیسم # اوتیسم_و_نشانه های ان # بازی_با_کودک_اوتیسم # دوستی_با _کودک # آموزش_اعضا بدن _به کودکان # نظریه_ویگوتسکی # لالی_انتخابی

موسیقی_درمانی_اوتیسم # اختلال_هراس # اختلال_کندن مو # شخصیت_فروید # نظریه_اریکسون # کودکان odd # پارانوییا # مشاوره آنلاین # درمان بیش فعالی – بجنورد مرکز مشاوره ذهن زیبا # درمان بیش فعالی با نوروفیدبک – بجنورد مرکز مشاوره ذهن زیبا # درمان بیش فعالی و اختلال در تمرکز با نوروفیدبک – بجنورد مرکز مشاوره ذهن # تماشاگری جنسی